Бөек Җиңү рубрикасы буенча яңалыклар
-
Сугышның «Черкас казаны”
17 февральдә 1941-1945 еллардагы Бөек Ватан сугышында иң зур күләмле бәрелешләрнең берсе булган Корсун-Шевченковский операциясенә 75 ел булды. Бу 1944 елдагы “Сталин” исеме белән аталган ун мәшһүр һөҗүмнең берсе исәпләнә.
-
«Җәлил укулары» әдәби бәйгесенә нәтиҗә ясалды
Герой-шагыйрь Муса Җәлил иҗаты Татарстан, Россия төбәкләре, Якын һәм Ерак чит илләрдә яшәүче шигъри җанлы балаларны дүрт ай дәвамында дулкынландырды да, берләштерде дә, үзара көрәштерде дә. Беренче Халыкара «Җәлил укулары» әдәби бәйгесендә 4000 меңнән артык бала һәм 25 яшькәчә булган яшьләр катнашты. Һәм менә ниһаять аларның иң-иңнәре, барлыгы 64 катнашучы, 4 этапны үтеп, Казанга килеп җитте.
-
«Коткарылган дөнья хәтерли»
“Мелита” мех фабрикасының тарих музеенда тәкъдим ителгән “Коткарылган дөнья хәтерли” (“И помнит мир спасенный”) дигән китап белән танышканда газаплы сугыш еллары, тылдагы хатын-кызлар батырлыгы турындагы истәлекләр тагын бер кабат хәтердә яңарды.
-
Кем ул, генерал Мәкъсутов?
2017 елның 8 маенда Казандагы Арча зиратында җирләнгән генерал-майор Рәхим Сәхибгәрәй улы Мәкъсутовның каберенә яңа һәйкәл-таш торгыздылар.
-
Хәбәрсезләр кайта
1945 елда төгәлләнгән Бөек Ватан сугышыннан соң күп сулар акты. Җитмеш елдан соң байтак эзләр югалды.
-
Олыкүл горурлыгы
Соңгы вакытта, РФ Саклану министрлыгы карары белән, Бөек Ватан сугышына бәйле күп кенә документларга салынган серләрне ачу дәвам итә. Шуның бер мисалы – сугышта корпуслар белән командалык иткән хәрби җитәкчеләр турында нәшер ителгән хәрби биографик сүзлек. РФ Саклану министрлыгының Баш кадрлар идарәсе башлыгы генерал-полковник Михаил Вожакин редакторлыгында чыккан гаять дәрәҗәдә мөһим ике томлы хезмәттә 6 татар хәрби җитәкчесенең булуы - безнең өчен сөенечле хәл.
-
Хәрби разведка генералы
1940 елның 7 маенда СССР Югары Советы Президиумының Кызыл Армиягә генерал дәрәҗәләре кертү турында Указы дөнья күрә. Бер ай дәвамында югары дәрәҗәләр биләүче һәм комдив, комкор, командарм дәрәҗәләрен йөртүче хәрби җитәкчеләргә генерал погоннары тагалар. Алар арасында татар милләтеннән булган 7 хәрби җитәкче дә бар. Шуларның берсе – ике дистә ел гомерен хәрби разведкага багышлаган комбриг Минзакир Әпсәләмов.
-
Гади татар солдаты
Мингаз сугыш кырында да могҗизалар булуына бүген дә ышанып яши әле. 1948 елның марты. Ул, юлдаш солдатларга хәерле юл теләп, газиз Татарстан җиренә аяк басты. Кукмара станциясендә вагоннан төшеп, аякларын язып йөргәндә, хатирәләргә бирелде. 1943 елның 10 гыйнварында аны Кызыл Армиягә чакырдылар. Туган авылы Түбән Ушмыдан Искәндәров Әхмәт, Сапкин Әкрам,...
-
Фронт хатлары
Бөек Ватан сугышы елларында фронтта хезмәт иткән татар әдипләре үзара хат язышып яши. Алар - тарихи документ, әдәби кыйммәткә ия ядкәр. Шәхси архивымда татар язучыларының бик күп фронт хатлары, алар арасында Ибраһим Газиның әтиемә язылган тугыз хаты саклана. Аларны укучыларыбыз игътибарына тәкъдим итәм. Әлфия ШАМОВА. Афзал Шамов - Ибраһим Газига...
-
Мундирсыз калдырылган генерал һәм герой
Гани Биккенә улы Сафиуллин - Советлар Союзы Герое, "Алтын Йолдыз" медале, ике Ленин ордены, ике II дәрәҗә Суворов, ике II дәрәҗә Кутузов орденнары, өч Кызыл Байрак, бер Кызыл Йолдыз ордены, Британия империясенең III дәрәҗәдәге Король ордены, Румыниянең "Владимереску" ордены, "Сталинградны саклаган өчен", "Будапештны азат итү өчен", "Германияне җиңгән өчен", "Японияне...
-
Хәлиткеч Сталинград сугышы
Быел 2 февральдә Сталинград өчен барган бәрелешләрдә җиңүгә 75 ел булды. Икенче бөтендөнья һәм Бөек Ватан сугышларында бөек борылыш чоры буларак теркәлгән Сталинград кан коешы 1942 елның 17 июлендә башланып китә. Вермахт гаскәрләре шәһәрнең төньягындарак булган Идел елгасына ук үтеп керә. 125 көн дәвамында канкойгыч бәрелешләр бара. Һәр урам һәм...
-
«Кызыл Армия»
Беренче Белоруссия фронтында «Кызыл Армия» исемле газета 1944 елның 12 ноябреннән 1946 елның февраленә кадәр чыга. Газета атнага ике тапкыр дүрт битле булып басыла. Тиражы биш сугышчыга бер газета хисабыннан билгеләнә. Аның сугышчан юлы: Овруч - Барановичи - Берлин. Газетаның мөхәррир урынбасары - журналист Ярулла Ярмәкәев, җаваплы сәркатип - язучы...
-
Яу кичкән матбугат (Ерак Көнчыгыштагы хәрби газеталар)
«СТАЛИН СУГЫШЧЫСЫ» «Сталин сугышчысы» исемле газета Ерак Көнчыгышта 1945 елның маеннан ноябрьгә кадәр чыга. Сугыш хәрәкәтләре башлангач, ул 1 нче Ерак Көнчыгыш фронтына керә һәм аның үткән сугышчан юлы: Ворошилов-Уссурийск - Муданьдзян - Харбин. Газетаның мөхәррир урынбасары, журналист майор Габделхәй Хәбиб, ә язучы Габдрахман Әпсәләмов, шагыйрь Гыйззулла Габидуллин (Гиз-эл Габид),...
-
Пәрдә артындагы Япон сугышы
1945 елның 8 августта СССРның чит ил эшләре халык комиссары В.М.Молотов япон илчесе Сато әфәндене кабул итә һәм Совет хөкүмәте исеменнән Япония хөкүмәтенә тапшыру өчен түбәндәге белдерүне ясый: «Гитлер Германиясе капитуляция ясаганнан соң да Япония әле һаман сугышны дәвам итү ягында торучы бердәнбер бөек держава булып чыкты. Өч держава -...
-
Каһарман пулемётчы
Василий Галләм улы Булатов 1921 елның 15 сентябрендә хәзерге Татарстан Республикасы Балтач районының Чутай авылында туа. Аның мулла кушкан исеме Габдуллаҗан була. Ул кече яшеннән руслар арасында яши, рус мәктәбендә укый. Рус иптәшләре аны Василий дип атый. Бу исем аның документларына да кереп кала. 1938 елда сигезенче сыйныфны тәмамлагач, Чита...