АГАЧ КЫНА ДИМӘ...
Татарстан Милли музеенда халкыбызның тарихын, мәдәниятен, гореф-гадәтләрен, көнкүрешен чагылдырган тупланмалар арасында агачтан ясалган йорт кирәк-яраклары тупланмасы зур урын алып тора. Алар - Идел буе осталарының эшләнмәләре. Бүген инде күпләребезгә бигүк аңлашылмый торган билгеләр кулланып бизәкләнгән бу әйберләр, савыт-сабалар күз явын алырдай матур, серле, тылсымлы. Уеп төшерелгән һәр бизәккә, рәсемгә тирән...


Музейда агач савыт-саба коллекциясе игътибарны аеруча тарта. Биредә Идел буенда киң таралган агач чүлмәкләрнең саны гына да дистәдән артык. Ә гади кисем-уемнар белән бизәлгән тартмачыкларга, кош сыны рәвешендә ясалган зур савытларга осталар күпме сәләтен, тырышлыгын салган.
Алар арасында бүгенге көндә кулланылмый торганнары да бар. Әйтик, элегрәк бер генә бәйрәм дә прәннек кебек татлы ризыктан башка үтмәгән. Шуңа да уемлап ясалган өчкырлы сырлар, рельeфлы бизәкләр төшереп эшләнгән прәннек такталары булу табигый. Аларның уеп ясалган яки кабарынкы бизәкләре төрле тирәнлектә, көзгедә чагылгандай тигез эшләнгән. Кисеп төшерелгән бизәкләрнең исә үрнәкләре төрле булуын күрәбез: алар арасында сәмруг кошлар, балыклар, арысланнар да бар.

Осталар кулы белән ясалган әйберләрнең тагын бер үзенчәлеге - алар аша этнографлар йорт кирәк-яракларының нинди милләт вәкиленеке булуын, аларның кайда һәм ничек кулланылуын да сөйли ала. Әлеге коллекция экспонатлары - һөнәрчеләребезнең җуелмас осталыкка ия булуына бер дәлил.
Ленар НӘГЫЙМОВ,
Татарстан Милли музееның матбугат үзәге хезмәткәре.
Иң мөһим һәм кызыклы язмаларны Татмедиа Telegram-каналында укыгыз